1. Tổng quan
Ngày 06/10/2025, Bộ Tài chính ban hành Quyết định 3389/QĐ-BTC, phê duyệt Đề án Chuyển đổi mô hình và phương án quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán. Cùng AMIS Kế toán HKD tìm hiểu những nội dung nổi bật và thay đổi quan trọng để hộ kinh doanh chủ động thích ứng, kê khai thuận lợi trong giai đoạn chuyển đổi sắp tới.
2. Các bước thực hiện
Hộ kinh doanh sẽ được phân loại thành 3 nhóm theo quy mô doanh thu để xác định phương pháp tính thuế/quản lý thuế phù hợp, xác định ngưỡng doanh thu để áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.
Cụ thể, Cục Thuế đề xuất mô hình quản lý thuế HKD theo ngưỡng doanh thu và mức thuế suất của từng sắc thuế như sau:
| Tiêu chí |
Nhóm 1 (Doanh thu ≤ 200 triệu) |
Nhóm 2 (200 triệu < Doanh thu ≤ 3 tỷ) |
Nhóm 3 (Doanh thu > 3 tỷ) |
| Thuế GTGT | Không phải nộp | – Theo phương pháp trực tiếp theo % doanh thu Thuế GTGT phải nộp = Doanh thu x Tỷ lệ % – Tự nguyện đăng ký áp dụng pp khấu trừ nếu đủ điều kiện Thuế GTGT phải nộp = Thuế GTGT đầu ra – Thuế GTGT đầu vào được khấu trừ |
– Bắt buộc áp dụng khấu trừ Thuế GTGT phải nộp = Thuế GTGT đầu ra – Thuế GTGT đầu vào được khấu trừ |
| Thuế TNCN | Không phải nộp | Tính theo tỷ lệ % trên doanh thu theo từng ngành nghề Số thuế TNCN phải nộp = Doanh thu x Tỷ lệ % |
Tính trên thu nhập tính thuế x 17% (Thu nhập tính thuế = Doanh thu – chi phí hợp lý) |
| Trách nhiệm kê khai doanh thu | Kê khai 2 lần/năm (đầu/giữa năm và cuối năm) để xác định nghĩa vụ thuế | Kê khai theo quý (4 lần/năm) + quyết toán năm | Kê khai theo tháng (nếu có doanh thu năm trên 50 tỷ) hoặc quý, quyết toán năm |
| Hóa đơn | Khuyến khích dùng hóa đơn điện tử có mã (trong giao dịch với người tiêu dùng) | Bắt buộc dùng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền nếu doanh thu > 1 tỷ và có hoạt động kinh doanh bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng | Bắt buộc dùng hóa đơn điện tử có mã hoặc hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền |
| Sổ kế toán | Ghi chép đơn giản | Sổ kế toán đơn giản | Bắt buộc theo chế độ kế toán của doanh nghiệp siêu nhỏ hoặc doanh nghiệp vừa |
| Tài khoản ngân hàng | Không bắt buộc | Bắt buộc mở tài khoản riêng phục vụ kinh doanh | Bắt buộc mở tài khoản riêng phục vụ kinh doanh |
| Chuyển đổi phương pháp tính thuế | Không áp dụng | Nếu doanh thu > 3 tỷ trong 2 năm liên tục → áp dụng như nhóm 3 từ năm sau | Áp dụng như doanh nghiệp. Được khấu trừ thuế GTGT đầu vào từ kỳ đầu tiên |
| Kinh doanh qua nền tảng thương mại điện tử | Nếu sàn có chức năng thanh toán: – Sàn khấu trừ, kê khai và nộp thay thuế GTGT, TNCN theo tỷ lệ % trên doanh thu – Nếu DT cuối năm < 200tr, được xử lý hoàn nộp thừa thuế đã nộp thay Nếu sàn không có chức năng thanh toán: – Cá nhân phải tự kê khai, nộp thuế theo từng lần phát sinh, tháng hoặc quý |
Nếu sàn có chức năng thanh toán: – Sàn khấu trừ, kê khai và nộp thay thuế GTGT, TNCN theo tỷ lệ % trên doanh thu – Nếu DT cuối năm < 200tr, được xử lý hoàn nộp thừa thuế đã nộp thay Nếu sàn không có chức năng thanh toán: – Cá nhân phải tự kê khai, nộp thuế theo từng lần phát sinh, tháng hoặc quý |
Nếu sàn có chức năng thanh toán: – Sàn khấu trừ, kê khai và nộp thay thuế GTGT, TNCN theo tỷ lệ % trên doanh thu – Nếu DT cuối năm < 200tr được xử lý hoàn nộp thừa thuế đã nộp thay Nếu sàn không có chức năng thanh toán: – Cá nhân phải tự kê khai, nộp thuế theo từng lần phát sinh, tháng hoặc quý |
Như vậy, hộ/cá nhân kinh doanh sẽ được chia làm ba nhóm theo doanh thu:
- Nhóm 1: Dưới 200 triệu đồng
- Nhóm 2: Từ 200 triệu đến 3 tỷ đồng
- Nhóm 3: Trên 3 tỷ đồng
Với từng nhóm, chính sách thuế, chế độ kê khai, hóa đơn, sổ sách, nghĩa vụ tài khoản ngân hàng và hỗ trợ đều có quy định khác nhau. Đặc biệt, nhóm 2 và nhóm 3 sẽ có quy định bắt buộc về hóa đơn điện tử và chế độ kế toán.
Lưu ý: Hiện tại bộ tài chính chưa có thông tư hướng dẫn chế độ kế toán (về sổ sách, báo cáo…) đáp ứng cho Quyết định 3389/QĐ-BTC. Phần mềm sẽ có thông báo hướng dẫn khi bộ tài chính ban hành thông tư mới, mong anh/chị vui lòng chờ chờ đợi.
